Novi modeli napravljeni na temelju genetskog koda virusa obične prehlade konačno su otkrili zašto farmaceuti nikako ne uspevaju pronaći lek protiv ove česte bolesti.

Prema izveštaju predstavljenom u časopisu Virology, tim naučnika s University of Wisconsin-Madison kreirao je trodimenzionalni model proteinske ovojnice rinovirusa C koji je do 2006. godine bio potpuno nepoznat nauci.

Ovaj se patogen se smatra odgovornim za oko pola svih prehlada dece, a može uzrokovati ozbiljne komplikacije disajnog sistema poput astme. Zajedno s rinovirusom A i B uzrokuje milione oboljenja godišnje, a samo američki zdravstveni sistem košta oko 40 milijardi dolara.

Jedan od rukovodilaca studije prof. Ann Palmenberg kaže da je rinovirus C, koji je slabo istražen jer se ne može kultivisati u laboratoriji, bitno drugačiji od tipova A i B koji su dobro poznati naučnicima.

Njegov model u visokoj rezoluciji napravljen je na bazi genetskog sekvencionisanja 500 rinovirusa C koje je omogućilo utvrđivanje trodimenzionalnih koordinata njihove proteinske ljušture.

Stručnjaci su pronašli prilično efikasnije lekove za viruse A i B jer je njihova struktura otkrivena još pre dosta godina uz pomoć tzv. rendgenske kristalografije, tehnike koja odlično iščitava strukturu ključnih molekula. No naučnici do danas nisu znali na koji način površina ovojnice omogućuje rinovirusu C da se usidri na ćeliji i izbegne obrambeni sistem.

Lekovi protiv virusa deluju tako da se vežu za površinu virusa i promene je. Da bi bio efikasan, lek mora, poput dela slagalice puzzle sesti na odgovarajuće mesto na virusu. Budući da nisu poznavale strukturu rinovirusa C farmaceutske kompanije su bile prisiljene isprobavati preparate na slepo što nije dalo zadovoljavajuće rezultate. To bi se sada trebalo promeniti.

'Ovaj virus ima drugačije receptore i drugačije platforme za vezivanje receptora. Budući da je različit, moramo krenuti u drugom smeru', objasnila je Palmenberg.

Rinovirusi izazivaju upalu gornjeg dela disajnih putova jer se najbolje razmnožavaju na temperaturama od 33 do 35°C, a ne na telesnoj temperaturi od 37°C. Tamo se vezuju na receptore ćelija epitela. Kako se virus razmnožava i širi, zaražene ćelije oslobađaju signale za uzbunu koji pokreću upalne procese. Vakcina protiv rinovirusa je praktično nemoguće razviti jer jedna vakcina ne pruža zaštitu od drugog serotipa, a dosada ih je otkriveno najmanje 99.

 

Izvor: tportal.hr