Kada govorimo o astronomskim opservatorijima, oni na Zemlji mogu imati ogromne teleskope, ali imaju problem s atmosferom koja im onemogućava savršen pogled u dubine svemira. Svemirski teleskopi poput Hubblea (i uskoro Webba) nemaju problema sa smetnjama koje izaziva atmosfera, ali ne mogu biti toliko veliki, jer je svaki gram tereta u svemiru znatno "teži", bez obzira što tamo vladaju uslovi mikrogravitacije, jer su lansiranja vrlo skupa i zahtevna.

U tu "rupu" između zemaljskih i svemirskih teleskopa uskočio je stratosferska opservatorija SOFIA, odnosno Stratosferska opservatorija za infracrvenu Astronomiju (Stratospheric Observatory for Infrared Astronomy, koji predstavlja zajednički projekt NASA-e i Nemačkog vazduhoplovnog centra.

SOFIA se zasniva na širokotrupnom avionu Boeing 747SP koji je modifikovan kako bi u zadnjem delu trupa mogao nositi 2,5 metara široki reflektorski teleskop težine od 17 tona, koji je napravljen za infracrvena promatranja s visina od oko 13,7 km tokom leta aviona u stratosferi.

Obzirom da se na taj način opservatorija postavlja iznad vodene pare u Zemljinoj atmosferi koja filtrira neke talasne dužine i time onemogućava promatranje u ovom delu spektra uz pomoć zemaljskih teleskopa, SOFIA na ovoj visini može detektovati 85-99 % infracrvenog spektra. Pored toga avion može putovati iznad bilo koje tačke Zemljine površine, pa se promatranja mogu sprovoditi iz severne i južne polulopte.

Na taj način astronomi mogu skeniranjem infracrvenog zračenja proučavati planetarne atmosfere, komete i hemijske sastave tela u međuzvezdanom prostoru.

 

 

Izvor: vidi.hr